QuickScan-Handschrift kan je helpen bij de screening van kinderen met handschriftmoeilijkheden
Januari 2023
Doel QuickScan-Handschrift
Met de QuickScan tool maak je zichtbaar welke leerlingen voldoende leesbaar en met voldoende snelheid schrijven en welke leerlingen meer ondersteuning nodig hebben bij hun handschriftontwikkeling. Met een aantal tips kun je deze leerlingen een extra impuls geven ter verbetering. Daarmee kun je voorkomen dat er een doorverwijzing nodig is naar een kindertherapeut. De QuickScan is in ongeveer 15 minuten af te nemen in je groep. De analyse van de resultaten kost ongeveer 20 minuten.
De QuickScan-Startklaar voor het schrijven is geschikt voor oudste kleuters om te inventariseren of kleuters toe zijn aan leren schrijven in groep 3. Er is een QuickScan-Handschrift voor leerlingen van groep 3-4. Voor leerlingen van groep 5-8 hebben we een aparte QuickScan-Handschrift ontwikkeld.
Deze tool is gratis beschikbaar!
Waarom de QuickScan-Handschrift?
Vanuit de wetenschap is bekend dat schrijven met de hand het leren lezen, spellen en rekenen ondersteunt. Bovendien leidt het schrijvend verwerken van leerstof ertoe dat leerstof beter in het geheugen wordt opgeslagen. Het aanleren van een goed leesbaar en vlot geschreven handschrift is dus van belang. Gemiddeld heeft 15% van de leerlingen moeite om een leesbaar handschrift te produceren. In groep 3 en 4 ligt dit percentage zelfs tussen de 30-40%. Sinds de langdurige lockdowns in 2020 en 2021 lijkt het aantal leerlingen dat moeite heeft met (leren) schrijven sterk te zijn toegenomen.
NPO Menukaart handschriftontwikkeling
Het Nationaal Regieorgaan Onderwijs (NRO) is in 2022 gestart met de website Onderwijskennis.nl. Binnen het thema Schrijfonderwijs heeft handschriftvaardigheid (en ook typvaardigheid) een duidelijke plaats gekregen: Zowel schrijven als typen zijn eigentijdse geschikte vaardigheden die het mogelijk maken om teksten op papier of scherm te produceren.
https://www.onderwijskennis.nl/themas/schrijfonderwijs
Op deze webpagina verwijst men ook naar de menukaart van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) met daarin het aanbod voor mogelijkheden voor individuele leerkrachten of teams die structureel aandacht willen besteden aan verbetering van handschrift- en schrijfonderwijs.
Screenen met de QuickScan-Handschrift
De QuickScan-Startklaar voor het schrijven (oudste kleuters) en de QuickScan-Handschrift (groep 3-4 en groep 5-8) zijn opgenomen in de menukaart. Met deze QuickScans kunnen leerkrachten binnen 30 minuten een beeld krijgen van ‘groene’ schrijvers en kinderen met een ‘oranje’ of ‘rood’ handschrift. Kinderen met een ‘oranje’ of ‘rood’ handschrift hebben vaak baat bij extra ondersteuning in de klas. Met een korte periode gerichte instructie en extra oefenen vinden zij weer aansluiting bij het handschriftniveau van de groep.
De SASS-groepsinterventie is zo’n oefenprogramma voor leerlingen van groep 3 en 4, zie www.schrijvennl.nl/sass2/
De WRITIC-groepsinterventie is geschikt voor oudste kleuters, zie www.hva.nl/subsites/nl/urban-vitality/publicaties/pure-import/startklaar-voor-het-schrijven.html?origin=fpYBevADQTCjoNaW6IoniA%2C9jxt2phLSQSWmvV7n0lkSQ
Check de menukaart van het NPO regelmatig: er verschijnen steeds nieuwe mogelijkheden voor bij- en nascholing over handschrift- en schrijfontwikkeling.
Naar de QuickScan
Deze gratis versie (01-2023) bevat enkele belangrijke aanvullingen: er is een aparte handleiding voor groep 3-4 gemaakt. Op verzoek van gebruikers van de vorige versie van de QuickScan-Handschrift hebben we voorbeelden toegevoegd t.a.v. leesbaarheid van letters. De QuickScan-Handschrift voor groep 5-8 hebben we aangevuld met beoordeling van de snelheid.
Ook hebben we een link toegevoegd van de webinar QuickScan-Handschrift (21 juni 2021): vimeo.com/559987895.
QuickScan-Startklaar voor het schrijven voor oudste kleuters
Versie Januari 2023
QuickScan-Startklaar voor het schrijven Handleiding: QuickScan-Startklaar voor het schrijven Handleiding 01-2023 (1).pdf (306180)
QuickScan-Startklaar-Leerling kleurplaat: QuickScan-Startklaar-Leerling kleurplaat 01-2023.pdf (351,6 kB)
QuickScan-Startklaar-Leerkracht invulblad: QuickScan-Startklaar-Leerkracht invulblad 01-2023 (1).pdf (139623)
QuickScan-Handschrift voor leerlingen van groep 3-4
Versie Januari 2023
Handleiding groep 3-4 : QuickScan-Handschrift Handleiding groep 3-4 01-2023_2.pdf (3330839)
Bijlage 1 Leerling Werkblad: QuickScan-Handschrift Bijlage 1 Leerling Werkblad 09-2023.pdf (59080)
Bijlage 2 Overschrijftekst: QuickScan-Handschrift Bijlage 2 Overschrijftekst 01-2023.pdf (48616)
Bijlage 3 Leerkracht invulblad groep 3-4: QuickScan-Handschrift Bijlage 3 Leerkracht invulblad groep 3-4 01-2023.pdf (69044)
QuickScan-Handschrift voor leerlingen van groep 5-8
Versie Januari 2023
Handleiding groep 5-8 : QuickScan-Handschrift Handleiding groep 5-8 01 2023 (2).pdf (4833510)
Bijlage 1 Leerling Werkblad: QuickScan-Handschrift Bijlage 1 Leerling Werkblad 09-2023.pdf (59080)
Bijlage 2 Overschrijftekst: QuickScan-Handschrift Bijlage 2 Overschrijftekst 01-2023 (1).pdf (48616)
Bijlage 3 Leerkracht invulblad groep 5-8: QuickScan-Handschrift Bijlage 3 Leerkracht invulblad groep 5-8 01-2023.pdf (68,2 kB)
Help je mee met het in kaart brengen van de omvang van handschrift problemen bij kinderen?
Al bijna 100 leerkrachten hebben een QuickScan-Handschift in hun groep uitgevoerd en de aantallen liegen er niet om: leerkrachten leggen gemiddeld tenminste 30% van de handschriften op de oranje-rode stapel. Soms ligt het percentage zelfs op 50% van de leerlingen.
Om een betrouwbare uitspraak over alle groepen te kunnen doen hebben we uitkomsten van tenminste 250 groepen nodig!
Help je mee?
Stuur dan een foto van het Invulblad Leerkracht naar SchrijvenNL.nl@gmail.com
Lees meer: www.schrijvennl.nl/xx/quickscan/
Heb je behoefte aan extra informatie over de QuickScan?
Bekijk dan ons gratis webinar van 2021 over de QuickScan (21 juni 2021): vimeo.com/559987895.
Heb je behoefte aan extra informatie over handschriftonderwijs?
Op 26 en 28 september 2023 organiseren we opnieuw vier webinars over de aanpak van het leren schrijven in groep 1-2, groep 3-4, groep 5-6 en groep 7-8 en VO.
De webinars Aan de slag met handschriftontwikkeling (in groep 1-2, groep 3-4, groep 5-6 en groep 7-8 en VO) bevatten praktische handreikingen hoe leerkrachten hiaten kunnen inhalen en op welke manier ze de leerlingen kunnen ondersteunen om de leesbaarheid te vergroten:
- Tips op groepsniveau, die leerkrachten tijdens de schrijflessen en de schriftelijke leerstofverwerking kunnen toepassen;
- Tips op leerlingniveau, voor extra oefening en feedback;
- Een beslisboom van de verschillende stappen en wat te doen als het handschrift met deze tips niet verbetert en doorverwijzing naar een kindertherapeut wenselijk is;
- Antwoorden op de meest gestelde vragen van leerkrachten;
- Gelegenheid tot vragen stellen
Heb je belangstelling om een of meerdere van onderstaande webinars te volgen?
Webinar handschriftonderwijs groep 1 en 2: dinsdag 26 september van 16.00-17.00
Webinar handschriftonderwijs groep 3 en 4: dinsdag 26 september van 19.00-20.00
Webinar handschriftonderwijs groep 5 en 6: donderdag 28 september van 16.00-17.00
Webinar handschriftonderwijs groep 7 en 8 & VO: donderdag 28 september van 19.00-20.00
Lees dan meer over de webinars op de website van Boom uitgevers en schrijf je in via onderstaande link!
www.boomtestonderwijs.nl/webinars/webinars-handschriftonderwijs
En heb je vragen? Aarzel niet en neem contact op via: schrijvenNL.nl@gmail.com.
We denken graag met je mee!