Vragenlijsten
Schoolvragenlijst
(School Questionnaire for Teachers (SQT), Smits-Engelsman et al.,1995)(1)
De Schoolvragenlijst is speciaal ontwikkeld voor leerkrachten om schrijfproblemen op te sporen. Vooraf wordt gevraagd of de leerkracht het handschrift met een cijfer wil beoordelen. Naast schrijfaspecten (lettervorm, vloeiendheid) worden ook vragen gesteld over algehele motorische vaardigheden, schoolvorderingen en spelling.
Er is sprake van de aanwezigheid van een schrijfprobleem als tenminste 4 van de 6 handschrift items (items 1,2,3,5,6,10) onder het gemiddelde liggen. Onderzoek laat zien dat kinderen die uitvallen op de vragenlijst, significant verschillen van normale schrijvers op meerdere gestandaardiseerde schrijftaken (BHK, Visuo-motorische taken, schrijfhouding en schrijffouten).
1. Smits-Engelsman BCM, Van Galen GP, Michels CGJ. De leerkracht beoordeeld: Inschatting van schrijfvaardigheidsproblemen en motorische achterstand bij basisschoolleerlingen. Tijdschrift voor Onderwijsresearch 1995; 20: 285-299.
Vinger-duim-oppositie taak (successief)
Er is een relatie gevonden tussen de schrijfvaardigheid en vingertesten, met name de successieve vinger-duimoppositietaak (1). Er zijn verschillende onderzoekers die deze taak hebben gestandaardiseerd en genormeerd. Largo (2) adviseren we te gebruiken omdat hij de meeste normwaarden heeft vastgelegd voor kinderen in de leeftijd van 5-18 jaar.
Successieve vinger-duim-oppositietaak .pdf (233949)
1. Overvelde A, Van Bommel-Rutgers, Bosga-Stork I, Van Cauteren M, Halfwerk B, Smits-Engelsman B, Nijhuis-van der Sanden R. Evidence Statement (ES) Kinderen met motorische schrijfproblemen. December 2010. www.kngfrichtlijnen.nl
2. Largo RH, Fischer JE, Rousson V. Neuromotor development from kindergarten age to adolescence: developmental course and variability. Swiss med wkly 2003;133:193-199.
Groninger Motoriek Observatieschaal (GMO) Handleiding (nieuwe bewerking 2003)
De Groninger Motoriek Observatieschaal (GMO; nieuwe bewerking Schoemaker, 2003)(1) is ontstaan uit de Groninger Motoriek Observatielijst van Van Dellen en Kalverboer (1990). De GMO bestaat uit 18 vragen en is op enkele punten aangepast en opnieuw genormeerd voor leerkrachten met behulp van 1919 Nederlandse kinderen. Er zijn normen voor jongens en meisjes van 5 t/m 11 jaar. Bij de GMO wordt de ruwe score omgerekend naar percentielscores. Een percentielscore > 15 wordt als normaal geklasseerd, een score tussen het 5e en 15e percentiel als licht afwijkend en een percentielscore < 5 als duidelijk afwijkend. De GMO bevat 7 vragen over de fijne motoriek, waarvan 3 vragen het schrijven betreffen.
1. Schoemaker MM, Flapper BCT, Reinders-Messelink HA, Kloet de A. Validity of the motor observation questionnaire for teachers as a screening instrument for children at risk for developmental coordination disorder. Hum Mov Sci. 2008;27:190-9.
Evaluatieschaal Leesbaarheid Handschrift
(Vertaling Handwriting Legibility Scale (HLS) door Barbara De Mey & Hilde Van Waelvelde (2019).(1)
Het doel van deze schaal is om uw algemene indruk van de kwaliteit van het geschreven product (niet de inhoud van het schrijven) te rapporteren, om te evalueren in welke mate het handschrift effectieve communicatie mogelijk maakt. De schaal voorziet een globale evaluatie om de kinderen te identificeren die moeilijk leesbaar of onvoldoende snel schrijven.
De schaal is ontworpen voor kinderen van 8 jaar en ouder, die reeds minstens twee jaar schrijfonderricht hebben gekregen. Ze bevat 5 onderdelen die elk apart worden gescoord via een vijfpuntenschaal (1-5). Hogere scores wijzen op slechtere prestaties. De totale score wordt berekend door de vijf deelscores op te tellen.
Evaluatieschaal Leesbaarheid Handschrift_Versie voor Leerkrachten.pdf (424838)
1. Barnett AL, Prunty M, Rosenblum S. Development of the Handwriting Legibility Scale (HLS): A preliminary examination of Reliability and Validity. Research in Developmental Disabilities. 2018;72:240-247.
Extra: vragenlijsten in te zetten bij kinderen met mogelijk DCD:
CVO (DCDQ)
Little DCDQ
Little-DCDQ-Admin-and-Scoring-FINAL-2015-QUESTIONAIRE-ONLY.pdf (117908)
VMVK Checklist
MABCII
DCDDaily-Q